Beden sıhhatimiz için olmazsa olmaz kıymete sahip vitaminler, özensiz kullanıldığında ise yarar yerine ziyan verebiliyor!
Acıbadem Ataşehir Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Aysun Işıklar vitaminlerin öncelikle besinler yoluyla karşılanması gerektiğini belirterek “Vitaminlerin doğal kaynaklarının başında zerzevat, meyve, bakliyat, tam tahıllı eserler ve süt eserleri geliyor. Bunlar gereğince tüketilmediği vakit kalp hastalığı, kanser ve kemik erimesi (osteoporoz) üzere hastalıkların gelişme riski artıyor” diyor. Buna rağmen ülkemizde bilinçsiz vitamin kullanımının çok yaygın olduğunu, doktora müracaattan ve gerekli ölçümler yaptırılmadan vitamin destekleri kullanmanın karaciğerden böbrek hasarına dek birçok yıkıcı tesire yol açabildiğini vurgulayan Dr. Aysun Işıklar vitaminler hakkında toplumda hakikat sanılan 8 yanlışı anlattı, değerli ihtarlar ve tekliflerde bulundu.
- Herkesin tıpkı ölçüde vitamin desteğine muhtaçlığı vardır: YANLIŞ!
DOĞRUSU: Vitamin gereksinimi bireyden şahsa değişir. Bu durum günlük tükettiğimiz yiyecek ve içeceklerin yanı sıra kişinin yaşına, eşlik eden hastalıklara ve hayat usulüne nazaran de değişir. Bu nedenle vitamin kullanımı kesinlikle tabibin isteyeceği tetkiklerin sonuçlarına nazaran, tabibin söyleyeceği biçimde ve dozda kullanılmalıdır.
- Vitaminler tam emilemediğinden, önerilenden fazla tüketilebilir: YANLIŞ!
DOĞRUSU: Bu fikir mutlaka yanlışsız olmadığı üzere vitaminleri gereksiz ve yüksek dozlarda almak önemli meselelere yol açabilir. Örneğin; B6 vitamininin fazlası; geri dönüşü olmayan hudut hasarına yol açabilirken, A vitamini ve niasinin fazlası karaciğer hasarına, folik asitin fazlası ishal, sonluluk ve cilt tepkilerine neden olabilir. C vitamininin fazlası beden hücrelerini bozarken, D vitamininin fazlası kalp ritim sorunlarından böbrek yetmezliğine dek önemli ziyanlar verebilir.
- Multi-vitaminler makûs beslenmeyi telafi eder ve hastalıkları önler: YANLIŞ!
DOĞRUSU: Dr. Aysun Işıklar “Gerçek şu ki bilim insanları multi-vitaminlerin tesirli olup olmadığı konusunda hala kararsız. Sağlıklı ve istikrarlı beslenmek her vakit muhtaçlık duyulan besin hususları için en âlâ reçetedir. Vitamin destekleri besin yerine geçmeyi değil, destek etmeyi gayeler. Örneğin; yüksek doz C vitamini gribal enfeksiyon olmamızı engellemez, yalnızca hasta olduğumuzda iyileşmemize dayanak olur” diyor.
- Tüm vitamin destekleri doğal olduğu için inançlıdır: YANLIŞ!
DOĞRUSU: Besinler tabiattan gelse de üreticiler bunları hap haline getirdiğinde doğal olmaktan çıkıyor. Doğal olması kesinlikle inançlı ve tesirli olduğu manasına gelmez. Sonuçta arsenik doğaldır lakin kansere neden olur.
- Vitamin desteğine asla gerek yoktur: YANLIŞ!
DOĞRUSU: Bilim insanları birden fazla desteğe karşı çıkıyor olsa da makul bir eksiklik olması durumunda yararlı olduğuna inanıyor. Örneğin; besinlerden gerekli vitamin, güç ve mineralleri alamayan (malnütrisyon) bireylerde multivitaminler yararlı olabilir. Süte alerjisi olanlarda kalsiyum ve D vitamini desteği, vegan beslenenlerde B12 vitamini, gebelerde folik asit ve menopoza girenlerde ekstra kalsiyum ve D vitaminine muhtaçlık gerekebilir.
- Vitaminler ya da öteki destekler ilaçlarla etkileşime girmez: YANLIŞ!
DOĞRUSU: Vitaminler ya da başka destekler ilaçların tesirlerini azaltabilir yahut artırabilir. Örneğin: K vitamini reçeteli yahut reçetesiz satılan ilaçlarla etkileşime girerek kan pıhtılaşmasına neden olabilir. Bundan kaçınmak için halihazırda almakta olduğunuz ya da almayı düşündüğünüz desteklerin bir listesini her vakit hekiminizle paylaşmalısınız.
- Vitaminler aç karnına alınmalıdır: YANLIŞ!
DOĞRUSU: Suda çözünen vitaminler günün çabucak her saatinde alınabilir. Fakat yağda çözünen 4 vitamini (A, D, E ve K) az ölçüde yiyecekle birlikte almak en uygunudur. Aksi taktirde alınan vitaminler tam olarak emilemez.
- Vitaminler sabahları alınmalıdır: YANLIŞ!
DOĞRUSU: İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Aysun Işıklar, “Vitaminler sabah yahut akşam fark etmeksizin günün rastgele bir saatinde alınabilir. O gün unutulduysa gece yatmadan evvel akla geldiyse de içilebilir” diyor. Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı